سه گام طلایی برای بازسازی رابطه پس از تنش

به گزارش پارسینه و به نقل از   psychologytoday، چه چیزی بیش از میزان تعارض، رضایت زوج‌ها از رابطه را پیش‌بینی می‌کند؟ پاسخ: ترمیم مؤثر رابطه. زوج‌هایی که می‌توانند پس از تعارض، رابطه را به‌درستی ترمیم کنند، بسیار بیشتر احتمال دارد که رضایت بلندمدت از رابطه را تجربه کنند.

بسیاری از افراد فکر می‌کنند گفتن «متأسفم» کلید عبور از تنش یا تعارض در رابطه است. اما تفاوت زیادی بین یک عذرخواهی ساده و ترمیم واقعی رابطه وجود دارد.

عذرخواهی  

عذرخواهی بیان پشیمانی از اشتباه یا آسیبی است که به طرف مقابل وارد شده. ممکن است جمله‌ای مانند «متأسفم» گفته شود، اما به شکلی که نشان دهد فرد فقط می‌خواهد سریع از موضوع عبور کند. به‌عنوان درمانگر زوج‌ها، وقتی می‌بینم زوجی حتی پس از عذرخواهی نمی‌توانند از تعارض عبور کنند، معمولاً دلیل آن همین نوع عذرخواهی سطحی است. برای ترمیم واقعی رابطه، مراحل بیشتری لازم است.

 ترمیم رابطه‌ای  

ترمیم رابطه فراتر از یک عذرخواهی ساده است. ترمیم موفق باعث کاهش تنش و ایجاد گفت‌وگویی سازنده می‌شود تا زوج‌ها از فضای تعارض خارج شوند. این فرآیند شامل سه مرحله کلیدی است:

 

۱. درک دیدگاه طرف مقابل  

یعنی تلاش واقعی برای «قرار گرفتن در جایگاه شریک زندگی‌تان» و دیدن موقعیت از زاویه دید او. باید سرعت خود را کم کنید و نه‌تنها حرف‌های او را بشنوید، بلکه دلیل احساساتش را نیز درک کنید. این مرحله نیازمند کنار گذاشتن حالت دفاعی و جایگزینی آن با کنجکاوی است. مثلاً به‌جای اینکه بگویید «نباید چنین احساسی داشته باشد چون...»، بگویید «می‌خواهم بفهمم چرا چنین احساسی دارد.»

 ۲. پذیرش مسئولیت  

یعنی پذیرفتن نقش خود در اتفاقات بدون دفاع، بهانه‌تراشی یا سرزنش طرف مقابل. پذیرش مسئولیت به‌معنای پذیرفتن تمام تقصیر نیست یا نادیده گرفتن احساسات خودتان در تعارض. بلکه نشان می‌دهد که شما توانایی و تمایل دارید تأثیر رفتارتان را ببینید. با انجام مرحله قبل (درک دیدگاه)، بهتر می‌توانید مسئولیت را بپذیرید و نشان دهید که تأثیر رفتارتان را درک کرده‌اید.

 ۳. تعهد به تغییرات آینده  

یعنی از خود بپرسید: «دفعه بعد چه کاری می‌توانم متفاوت انجام دهم تا این الگو تکرار نشود؟» بدون این مرحله، ممکن است شما و شریک‌تان دوباره در چرخه‌های منفی ارتباطی گرفتار شوید. تعهد به تغییر رفتار در آینده، چرخه تعارض را می‌شکند و عذرخواهی را به ترمیم واقعی و قولی برای ساختن رابطه‌ای قوی‌تر تبدیل می‌کند.

 

 نمونه‌ای از ترمیم کامل رابطه

«متأسفم که وقتی درباره سفر پرسیدی، با عصبانیت جواب دادم و صدایم را بالا بردم. کاملاً می‌فهمم چرا این رفتار احساساتت را جریحه‌دار کرد، در حالی‌که فقط از روی هیجان موضوع را مطرح کرده بودی. من هم هیجان‌زده‌ام و می‌فهمم که واکنش من باعث شد فکر کنی که نیستم. دوباره می‌گویم، واقعاً متأسفم. من تحت فشار بودم و استرسم را سر تو خالی کردم، که منصفانه نبود. دفعه بعد، بهتر احساساتم را زودتر بیان می‌کنم تا با هم درباره‌اش صحبت کنیم و استرسم را به تو منتقل نکنم.»

وقتی هر دو نفر در رابطه یاد بگیرند چگونه ترمیم رابطه‌ای انجام دهند، چرخه‌های ترمیم متقابل شکل می‌گیرد که در آن هر دو طرف سهم خود را در تعارض می‌پذیرند و برای رشد مشترک در آینده تلاش می‌کنند.

 چه چیزهایی را نباید در ترمیم رابطه گفت

- جمله‌ای را با «اما...» دنبال نکنید  

اگر بعد از تلاش برای ترمیم، جمله‌ای با «اما...» بگویید، تمام اعتبار حرف‌های قبلی‌تان از بین می‌رود. مثلاً: «می‌دانم لحنم آزارت داد و بابتش متأسفم، اما...» همین کافی است تا ترمیم بی‌اثر شود.

- توضیح ندهید، دفاع نکنید، بهانه نیاورید  

اگر ترمیم را با توضیح نیت خود شروع کنید، حالت دفاعی پیدا می‌کند و شبیه به بهانه‌تراشی به نظر می‌رسد. نیت مهم است، اما تأثیر رفتارتان مهم‌تر است. فقط بعد از پذیرش ترمیم توسط طرف مقابل، می‌توانید درباره نیت خود صحبت کنید.

- نگویید «متأسفم که چنین احساسی داری»  

با اینکه نیت این جمله خوب است، اما نشان‌دهنده عدم تأمل درباره علت ناراحتی طرف مقابل است. این جمله نشان نمی‌دهد که شما بابت رفتارتان متأسفید، بلکه فقط به احساس طرف مقابل اشاره دارد. ترمیم واقعی نیازمند درک دیدگاه، پذیرش مسئولیت و تعهد به تغییر است.